Οι αρχηγοί των κρατών και των κυβερνήσεων της ΕΕ αναμένεται να προσέλθουν αύριο στις Βρυξέλλες για τη διήμερη Σύνοδο Κορυφής, έχοντας ένα σχετικά ελαφρύ μενού, στο οποίο αναμένεται να κυριαρχήσει το ζήτημα της επανεκλογής του Ντόναλντ Τουσκ στην προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, αλλά και η συζήτηση των «27» την Παρασκευή για το μέλλον της Ευρώπης, εν όψει της επετειακής συνεδρίασης στη Ρώμη στις 25 Μαρτίου.
Σε ό,τι αφορά τον Ντόναλντ Τουσκ, του οποίου η επανεκλογή αποτελεί το πρώτο θέμα στην ατζέντα της συνεδρίασης, δεν αναμένονται εκπλήξεις, παρ' όλο που η χώρα καταγωγής του, η Πολωνία, έχει εκφραστεί ανοιχτά κατά της υποψηφιότητάς του.
Σύμφωνα με ευρωπαϊκές πηγές που επικαλείται το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων, το αποτέλεσμα φαίνεται να είναι προδιαγεγραμμένο υπέρ του Τουσκ, καθώς πολλοί από τους ηγέτες από «διαφορετικές πολιτικές οικογένειες» έχουν εκφράσει την υποστήριξή τους στο πρόσωπό του. Ωστόσο, δεν αποκλείουν στις Βρυξέλλες το ενδεχόμενο να μην είναι μόνο η Πολωνία αυτή που θα ψηφίσει κατά της επανεκλογής του. Η μαλτέζικη προεδρία είναι υπεύθυνη για τις διαβουλεύσεις, ο δε πρωθυπουργός της Μάλτας, Γιόζεφ Μουσκάτ, είναι αυτός που θα προεδρεύσει σε αυτό το κομμάτι της συνεδρίασης.
«Δεν είμαι εγώ ο υπεύθυνος για τις όποιες συγκρούσεις» είπε πάντως σήμερα ο Ντ. Τουσκ, προσθέτοντας πως ο ρόλος του ως προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου είναι να παραμένει «αμερόληπτος» και «πολιτικά ουδέτερος» απέναντι σε όλα τα κράτη-μέλη. «Επίσης, είμαι υπεύθυνος για την προστασία των ευρωπαϊκών αξιών και αρχών» κατέληξε ο Ντ. Τουσκ.
Σημειώνεται ότι η απόφαση αυτή λαμβάνεται με ενισχυμένη πλειοψηφία, ενώ ο κάθε πρόεδρος εκλέγεται για θητεία 2,5 ετών, με δυνατότητα μίας ανανέωσης. Η πρώτη εντολή του προέδρου Τουσκ στο πηδάλιο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου λήγει στις 31 Μαΐου 2017.
Εξάλλου, στην ατζέντα της πρώτης ημέρας της Συνόδου, με τη συμμετοχή και των 28 ηγετών, περιλαμβάνονται επίσης θέματα οικονομίας και εμπορίου, το μεταναστευτικό καθώς και η κατάσταση στα Δυτικά Βαλκάνια και τα ζητήματα άμυνας και ασφάλειας.
Όσον αφορά στο εμπόριο, οι αρχηγοί των κρατών και κυβερνήσεων αναμένεται να χαιρετίσουν τη θετική ψηφοφορία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σχετικά με τη συμφωνία εμπορίου με τον Καναδά (CETA) και να επαναλάβουν τη δέσμευσή τους σε μια ισχυρή εμπορική πολιτική διεθνώς, στέλνοντας μάλιστα, όπως εκτιμούν στις Βρυξέλλες, ένα σαφές μήνυμα και στη νέα αμερικανική διοίκηση υπό τον Ντόναλντ Τραμπ.
Σχετικά με το μεταναστευτικό, οι «28» θα ασχοληθούν με την εφαρμογή των πρόσφατων αποφάσεων για τη λεγόμενη διαδρομή της Κεντρικής Μεσογείου, ενώ σε ό,τι αφορά την κατάσταση στα Δυτικά Βαλκάνια, όπου οι τελευταίες εντάσεις έχουν προκαλέσει την ανησυχία ορισμένων ηγετών, στόχος είναι να βγει ένα μήνυμα υποστήριξης της ευρωπαϊκής προοπτικής των βαλκανικών χωρών και τη διαδικασίας πολιτικής και οικονομικής μεταρρύθμισής τους.
Αναφορικά με το Brexit δεν υπάρχει κάποια προγραμματισμένη συζήτηση, καθώς οι «27» βρίσκονται εν αναμονή της ενεργοποίησης του άρθρου 50 της Συνθήκης για την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου, ωστόσο, δεν αποκλείεται να υπάρξουν κάποιες συζητήσεις στο περιθώριο των επίσημων συνεδριάσεων.
Την Παρασκευή το πρωί και αφού θα έχει αποχωρήσει η Βρετανή πρωθυπουργός, Τερέζα Μέι, οι υπόλοιποι «27» θα επικεντρωθούν στην προετοιμασία της Συνόδου της Ρώμης για τον εορτασμό των 60 χρόνων από την ίδρυση της ΕΟΚ. «Το βασικό μήνυμα από τη Ρώμη δε θα είναι η διαίρεση αλλά η ενότητα. Εάν στη Ρώμη, πρόκειται να γεννηθεί ένα νέο μωρό από τους 27 ηγέτες, το όνομα του θα πρέπει να είναι ενότητα, όχι πολλές ταχύτητες» τόνισε ανώτερος Ευρωπαίος αξιωματούχος.
Ωστόσο, σε συνέχεια της «συνάντησης των τεσσάρων» (Ολάντ, Μέρκελ, Ραχόι, Τζεντιλόνι) αυτήν την εβδομάδα στις Βερσαλλίες αλλά και της δημοσίευσης των πέντε σεναρίων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το μέλλον της Ευρώπης, έχει γίνει ξεκάθαρο πως η ιδέα της Ευρώπης των πολλών ταχυτήτων αναμένεται να κυριαρχήσει στις συζητήσεις των «27». Παρά τις διαφωνίες ορισμένων κρατών-μελών, κυρίως της ανατολικής Ευρώπης, τα κράτη-μέλη του πυρήνα της ΕΕ φαίνονται αποφασισμένα να στείλουν το μήνυμα ότι όσοι επιθυμούν να κάνουν βήματα περαιτέρω ενοποίησης θα πρέπει να μπορούν και να το πράξουν, αφήνοντας πίσω όσους δεν το θέλουν.
«Η ιδέα των πολλών ταχυτήτων δεν είναι σκοπός, αλλά προειδοποίηση προς όλους μας» ανέφερε χαρακτηριστικά ο ίδιος αξιωματούχος κατά τη διάρκεια ενημέρωσης του Τύπου στις Βρυξέλλες.