Τέσσερα αστέρια από τον Guardian - «Στηρίζω σκηνοθέτες στους οποίους πιστεύω» δήλωσε η Νικόλ Κίντμαν στη συνέντευξη Τύπου στις Κάννες...
«Προσπαθώ να παραμείνω θαρραλέα και ανοιχτόμυαλη, να δοκιμάζω πράγματα και να στηρίζω σκηνοθέτες στους οποίους πιστεύω» δήλωνε με θάρρος η Νικόλ Κίντμαν στη συνέντευξη Τύπου στις Κάννες, καθισμένη ακριβώς δίπλα στον Έλληνα σκηνοθέτη, Γιώργο Λάνθιμο, φορώντας ένα εντυπωσιακό φόρεμα.
Τονίζοντας πως ο Λάνθιμος είναι εκείνος που την έκανε να ξεπεράσει τα όρια της ζητώντας της “ακόμα και να μην κάνει τίποτα” δεν μπορούσε να αρνηθεί τη μοναδική εμπειρία που της χάρισε η συνεργασία μαζί του. Βέβαια παραδέχτηκε πως δεν ήταν ακριβώς τόσο εύκολη-όπως δεν φαίνεται να είναι και για όλους όσοι προσεγγίζουν τις ταινίες του.
Οι κριτικοί κινηματογράφου δεν φοβούνται μεν να του χαρίσουν με μεγάλη γενναιοδωρία τα αστέρια -ήδη με πάνω από τρία αστέρια και μέχρι πέντε έχουν αντιδράσει τα μεγάλα μέσα στο «ελάφι» του- αλλά παραδέχονται πως οι ταινίες του εξακολουθούν να τους σοκάρουν και να τους εκπλήσσουν.
Παρότι κάποιοι τον αποδοκίμασαν μετά τη δημοσιογραφική προβολή, οι περισσότεροι παραδέχτηκαν στο twitter ότι ακόμα και η αμηχανία που τους προκαλεί ο Λάνθιμος είναι ευχάριστη: “σκληρή” και “προκλητικά υπέροχη” ήταν οι πρώτες αντιδράσεις για μια ταινία που όπως όλοι είπαν είναι ένα πάντρεμα Χάνεκε με Κιούμπρικ.
Νικόλ Κίντμαν: 'Γιώργο άσε με να γίνω μέρος όλου αυτού!”
“Είναι μια βαθιά συνειδητοποιημένη ταινία, απίστευτα φτιαγμένη και φαβορί για το μεγάλο βραβείο των Καννών αλλά είναι τόσο 'κλινική'” έγραφε χαρακτηριστικά ο κριτικός της Independent για να προσθέσει πως βγαίνοντας “ήθελα να κάνω ένα ντους για να συνέλθω”. Για μια ακόμα φορά ο Λάνθιμος κατάφερε να ταράξει τα νερά και να σοκάρει κάνοντας τους κριτικούς να συζητάνε για αυτόν και να αναρωτιούνται αν θα είναι εκείνος που θα φύγει με τον Φοίνικα. Η Κίντμαν πάντως σχεδόν παραδέχτηκε ότι αυτός είναι ένας λόγος που συνεργάστηκε μαζί του αφού βλέπει στο πρόσωπο του έναν “πραγματικό δημιουργό” και έναν «αληθινό οραματιστή» αποκαλύπτοντας πως μάλιστα του έστειλε μήνυμα όπου του ζητούσε «Γιώργο, σε παρακαλώ άφησέ με να είμαι μέρος όλου αυτού»! «Ναι, το θέμα της ταινίας είναι σκληρό, αλλά περισσότερο έτσι όπως αναπτύσσεται στο μυαλό του θεατή. Στα γυρίσματα όμως η ατμόσφαιρα δεν ήταν καθόλου σκοτεινή. Προσπαθώ να μην παίρνω τον εαυτό μου στα σοβαρά και να δημιουργώ και το ίδιο κλίμα και για τους συνεργάτες μου», σχολίασε ο ίδιος ο Λάνθιμος από την πλευρά του. Για να συμπληρώσει πως «Με τη Νικόλ είχαμε ένα αστείο κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων: «μην ξεχνάς ότι πρόκειται για κωμωδία Το πιστεύω αυτό. Γιατί μόνο όταν αποτινάξεις τη βαρύτητα και τη σοβαροφάνεια μπορείς να δημιουργήσεις κάτι ενδιαφέρον και αληθινό».
Μετά τη δημοσιογραφική προβολή πολλοί κοιτάζονταν με αμηχανία και όπως αναφέρουν τα ξένα μέσα αναρωτιόντουσαν αν είδαν θρίλερ ή κάτι που να έμοιαζε με ταινία του Κιούμπρικ με στοιχεία Αρχαίας Τραγωδίας-πάντα όμως με την υπογραφή του Γιώργου Λάνθιμου. Η υπόθεση θέλει τον πρωταγωνιστή της ταινίας να παίρνει μια πολύ σκληρή απόφαση, όταν η συμπεριφορά του μικρού αγοριού απειλεί ολόκληρη την οικογένειά φτάνοντας σε σημείο να αναρωτηθεί αν πρέπει τελικά να θυσιαστεί όπως συνέβη με τον μύθο της Ιφιγένειας. «Ήθελα να εξετάσω αυτό το κομμάτι της ανθρώπινης φύσης. Πώς διαμορφώνονται οι έννοιες της δικαιοσύνης, της ηθικής, της επιλογής, όταν ο άνθρωπος έρχεται αντιμέτωπος με ηθικά διλήμματα.
Φυσικά όλα αυτά προϋπήρχαν -στην ελληνική μυθολογία, την αρχαία ελληνική τραγωδία, αλλά και τη θρησκεία ακόμα» τόνισε ο Γιώργος Λάνθιμος. Και ίσως εδώ να έχει και κάποιο νόημα το ελάφι αφού, σύμφωνα με τον μύθο, η Ιφιγένεια σώζεται την τελευταία στιγμή γιατί αντικαθίσταται από ένα ελάφι, σαν το ελάφι της Αρτέμιδος που σκότωσε ο Αγαμέμνονας-ο τίτλος της ταινία δεν είναι τυχαία η “Θυσία του Ιερού Ελαφιού”. Για μια ακόμα φορά η οικογένεια-και οι νοσηρές προεκτάσεις της- βρίσκεται στο επίκεντρο των ενδιαφερόντων του διάσημου πλέον Έλληνα σκηνοθέτη.
Το στόρι εντελώς εγκεφαλικό. Προερχόμενο από τον δικό του μικρόκοσμο. Ο Φάρελ καρδιοχειρουργός. Η Κίντμαν η σύζυγος. Ο Μπομπ ο μικρός γιος. Και η Κιμ η μεγαλύτερη κόρη, Γύρω στα δεκαπέντε. Ο Φάρελ με σκοτεινό, δύσαρεστο, μυστικό. Γιατί κάποιος ασθενής του «εγκατέλειψε» πάνω στο χειρουργείο. Ετσι ο Φάρελ, φορτωμένος από ενοχές, αρχίζει να βλέπει και να κάνει παρέα στον Μάρτιν, τον δεκαεξάχρονο γιο του εκλιπόντος. Και να του χαρίζει δώρα. Κάποια στιγμή τον προσκαλεί στο σπίτι του. Και κάποια στιγμή, ο πιτσιρικάς αρχίζει να εκδικείται με τις δικές του, μυστηριώδεις, φονικές ικανότητες!
Η Νικόλ Κίντμαν με το σπορ του αυνανισμού
Πρώτο θύμα ο μικρός Μπομπ. Με παράλυτα τα κάτω άκρα. Τι έχει το παιδί, τι έχει το παιδί; Οι νευρολόγοι σηκώνουν τα χέρια ψηλά. Οργανικά δεν έχει τίποτα ο Μπομπ. Δεύτερο θύμα η μικρή Κιμ. Με την οποία φλερτάρει ο Μάρτιν. Παράλυτη κι αυτή. Η διάγνωση είναι η ίδια. Κάπου εκεί ο Μάρτιν προειδοποιεί τον Κόλιν Φάρελ ότι ένα από τα παιδιά του θα πεθάνουν από ακατάσχετη αιμοραγία. Ο Κόλιν Φάρελ τα παίρνει στο κρανίο. Ετσι φυλακίζει στο υπόγειο της βίλας τον Μάρτιν, τον δένει, τον γρονθοκοπεί και τον βασανίζει. Το χειρότερο; Αρπάζει καραμπίνα έτοιμος να δολοφονήσει τον μικρό σατανά!
Να συνεχίσω; Πάντως ανάμεσα στα άλλα συμβαίνουν και τα εξής τρυφερά και ευχάριστα. Ο Κόλιν Φάρελ για να την βρει σεξουαλικά πρέπει να βλέπει θεόγυμνη την Νικόλ Κίντμαν. Κάπως έτσι ερεθίζεται και στη συνέχεια με την παλάμη. Εθισμένη με το σπορ του αυνανισμού η Κίντμαν. Γιατί όχι να μην την «παίξει» και στον στενό συνεργάτη του Φάρελ; Πράγμα που το κάνει μέσα στο αυτοκίνητο. Και κοντά σε όλα αυτά, ο Μάρτιν δαγκώνει και φτύνει στην συνέχεια ένα κομμάτι από τον πήχη του. Ολα αυτά με την συνοδεία επιβλητικής συμφωνικής και χορωδιακής μουσικής. Οι συμπεριφορές όλων εντελώς μηχανικές. Οι διάλογοι εντελώς απλοϊκοί και περιγραφικοί. Ερμηνείες ανύπαρκτες. Και ανελέητο το μαστίγωμα στο θεατή.
Εκεί-εκεί στη Γ' Εθνική!
Τι θέλει να πει ο ποιητής; Α ναι, κάτι για την Ιφιγένεια. Ο αθώος πρέπει να θυσιαστεί προκειμένου η οικογένεια να λυτρωθεί. Κάπως έτσι. Τι άλλο θέλει να πει; Κατά την γνώμη μου τίποτα. Απλώς να αποσπάσει εντυπώσεις. Να διχάσει. Να γράφουν όλοι. Οι μισοί να βρίζουν οι άλλοι μισοί να αποθεώνουν. Και όλοι μαζί να ψάχνουν ερμηνείες!
Πάντως πρέπει να παραδεχτούμε ότι ο George Lanthimos τα έχει καταφέρει όσο κανένας άλλος Ελληνας σκηνοθέτης. Η παραγωγή είναι της Αγγλίας, της Ιρλανδίας και των ΗΠΑ. Και εκτός από τον Ευθύμη Φιλίππου, τον Θύμιο Μπακατάκη (διευθυντής φωτογραφίας) και τον Γιώργο Μαυροψαρίδη (μοντάζ) ουδείς άλλος Ελλην λαμβάνει μέρος σ αυτό το «Killing»
Αν μάλιστα προσθέσω ότι συντόμως πρόκειται να αρχίσει τα γυρίσματα μιας επόμενης ταινίας-εποχής, χωρίς τον Ευθύμη Φιλίππου και ότι έχει υπογράψει συμβόλαιο με την αμερικανική HBO για το γύρισμα τηλεοπτικής σειράς, ε τότε ο Λάνθιμος μπορεί να βγάζει την γλώσσα του σε όλους εμάς και να λέει «εγώ στο Champion’s League εσείς εκεί-εκεί στη Γ' Εθνική»!
«Θέλω να επιστρέψω γιατί αισθάνομαι πιο ελεύθερος στην Ελλάδα»
Θέλεις κάποια στιγμή να επιστρέψεις και να γυρίσεις ταινία στην Ελλάδα; «Κατ' αρχήν δεν έχει σημασία για μένα ο τόπος που γυρίζω μια ταινία (προφανώς εννοεί ότι τα θέματά του δεν έχουν συγκεκριμένο στίγμα καταγωγής). Όμως πράγματι θέλω κάποια στιγμή να γυρίσω επειδή πουθενά αλλού δεν έχω βρει την ελευθερία όπως στην Ελλάδα. Εννοώ ότι αλλού είσαι αναγκασμένος να λειτουργείς και να ακολουθείς τους όρους του συμβολαίου».
Στη συνέντευξη που ακολούθησε την πρώτη, πρωινή, προβολή της ταινίας του Γιώργου Λάνθιμου παρούσα και η πρωταγωνίστριά του Νικόλ Κίντμαν. Που αν και πενήντα ετών, ζήτημα είναι αν μοιάζει με καλοφτιαγμένη σαραντάρα.
Σαν να γυρίζαμε κωμωδία
Λάνθιμος: «Οχι η ταινία δεν είναι για παιδιά»!
Αυτό δα έλειπε να είναι και για παιδιά. Τέλος πάντων. Και συμπλήρωσε για να ελαφρύνει την ατμόσφαιρα:
«Κάποια στιγμή η Νικόλ μου είπε ότι αισθάνεται σα να γυρίζουμε κωμωδία. Γενικά στα γυρίσματα το πήραμε λίγο ελαφρά και κάναμε πολλές πρόβες».
Νικόλ Κίντμαν: «Θέλω να συνεργάζομαι με τολμηρούς σκηνοθέτες. Η ταινία εκπέμπει μια υπνωτική ποιότητα, απορρίπτει την ανάλυση, ο Λάνθιμος φτιάχνει τον δικό του κόσμο. Ζητούσε από τους ηθοποιούς να μην κάνουν απολύτως τίποτα (σ.σ. εννοώντας προφανώς να μην καταφεύγουν σε κάποιους γνώριμους κώδικες ερμηνείας). Αυτό είναι και το πιο δύσκολο για έναν ηθοποιό. Να μην κάνει απολύτως τίποτα»!
Κάποιος συνάδελφος παρατήρησε (και πολύ σωστά) ότι η αισθητική αυτής της ταινίας θυμίζει, παραπέμπει, στον Στάνλεϋ Κιούμπρικ.
Λάνθιμος: «Πάντα προσπαθώ να βρω το κατάλληλο ύφος που θα εξυπηρετεί το στόρι της ταινίας. Αυτή τη φορά οι σκηνές απαιτούσαν περισσότερη κίνηση».
Κίντμαν: Δεν θα άφηνα τα παιδιά μου να δουν την ταινία
-Εσείς κυρία Κίντμαν θα συνιστούσατε στα παιδιά σας να δουν την ταινία;
«Δεν θα ήθελα να δουν τα παιδιά μου αυτή την ταινία. Αλλωστε έχουν άλλα πράγματα πιο σημαντικά πράγματα να κάνουν»!
-Το θέμα της θυσίας θυμίζει «Ιφιγένεια»
Λάνθιμος: «Η θυσία είναι μια από τις μεγάλες, βασικές εμπνεύσεις της Ανθρωπότητας από αρχαιοτάτων χρόνων. Φυσικά παραπέμπει στην «Ιφιγένεια» του Ευρυπίδη αλλά δεν είναι προσαρμογή της γνωστής τραγωδίας».
-Διαρκώς αναφέρεστε στην έννοια της αναζήτησης και της εξερεύνησης (explore).
Λάνθιμος: «Από ταινία σε ταινία δημιουργούνται μέσα κι άλλα ερωτήματα. Το ένα φέρνει το άλλο. It's something to keep me going»!
Μ' αυτά και μ' αυτά άφθονη δημοσιότητα για τον Γιώργο Λάνθιμο. Πως να το κάνουμε. Είναι ο μόνος Έλληνας κινηματογραφιστής που ξέρει να «μοσχοπουλάει» τον εαυτό του. Μπράβο του!
Δημήτρης Δανίκας- Τίνα Μανδηλαρά
protothema
protothema
