Του Δημήτρη Κόκκορη
Με το φανατισμό του θρησκόληπτου και τον εγωκεντρισμό του εξουσιομανή, πολεμούν για το…καλό των άλλων. Εκείνων δηλαδή που επιμένουν νακαπνίζουν, παίζοντας νυχθημερόν κρυφτούλι με τις αμείλικτες συνέπειες υγείας. Άλλωστε στο τσιγάρο, οι επιστημονικές έρευνες χρεώνουν όλα τα δεινά της σύγχρονης κόλασης του Δάντη. Όχι μόνο για τους ίδιους τους θεριακλήδες, αλλά και για τους παθητικούς αποδέκτες του καπνού τους.
Έρευνες και μελέτες, βεβαίως, που εξ αντικειμένου δεν αποτελούν θέσφατο, καθώς το ζήτημα των επιπτώσεων και του συσχετισμού του τσιγάρου με την υγεία, χρίζει πολυπαραγοντικής ανάλυσης. Δεν αρκεί δηλαδή μόνο και μόνο να είναι κάποιος καπνιστής για να του χρεώνεται το οποιοδήποτε συναπάντημα με κάποια νόσο.
Σε κάθε περίπτωση το σίγουρο είναι ότι το τσιγάρο δεν κάνει καλό. Αλλά βλάπτει. Το πόσο, εξαρτάται από πολλές παραμέτρους, χωρίς να λείπει και το ατομικό, αμυντικό σύστημα του κάθε οργανισμού. Εν πολλοίς αθέατο και μη ανιχνεύσιμο.
Όπως και να’ χει, τα περίπου 3 εκατομμύρια των Ελλήνων καπνιστών αντιμετωπίζουν τώρα τον ιδιότυπο Μωσαϊκό νόμο των αλυσιδωτών απαγορεύσεων. Με βαριά πρόστιμα για τους παραβάτες, οι οποίοι ακόμη κι αν διαλάθουν της προσοχής των αστυνομικών αρχών, δεν είναι βέβαιο ότι θα ξεφύγουν από εκείνους που είναι έτοιμοι να τους καταγγείλουν. Λίγη σημασία έχει αν οι καταγγέλλοντες μπορεί μεν να μην καπνίζουν, αλλά ενδέχεται να καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες αλκοόλ, να κάνουν σπονδές στα λιπαρά, να τέρπονται με τα γλυκαντικά ή να έχουν καθημερινά στο πιάτο τους τρόφιμα με εξόχως ένοχα συστατικά. Επιβλαβέστατα όλα αυτά, αλλά όχι απαγορευμένα όπως το τσιγάρο.
Στα 2,8 δις ευρώ οι καπνικοί φόροι το 2020
Από τους διωκόμενους και συνάμα βαριά φορολογούμενους καπνιστές, το κράτος θα εισπράξει 2,845 δις ευρώ, με βάση τον νέο προϋπολογισμό του 2020. Ποσό που αντιστοιχεί στο 6% των συνολικών φορολογικών εσόδων.
Αν ληφθεί υπόψη ότι το σύνολο των μισθολογικών δαπανών για τους 76.824 εργαζομένους στο Υπουργείο Υγείας (Διοικητικούς υπαλλήλους, γιατρούς, νοσηλευτές και λοιπούς) ανέρχεται σε 2,193 δις ευρώ, τότε γίνεται αντιληπτή η μέγιστη οικονομική
συνεισφορά των καπνιστών. Οι οποίοι και υπερκαλύπτουν τις μισθολογικές δαπάνες, για το εγχώριο σύστημα της Δημόσιας υγείας…
Τα επιπλέον 652 εκατ. ευρώ που αντλούνται από τους καπνιστές, μπορεί να καλύπτουν ως ένα βαθμό τα παράπλευρα έξοδα του Δημοσίου, για κάθε είδους παροχές που βαρύνονται οι νοσούντες από τις επιπλοκές του καπνίσματος…
Πάντα με βάση τον προϋπολογισμό του 2020, από τον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης στα προϊόντα καπνού, προβλέπεται ότι θα αντληθούν 2,183 δις ευρώ, άλλα 658 εκατ. ευρώ θα εισπραχτούν από τον Φ.Π.Α στα καπνικά προϊόντα, ενώ ακόμη 4 εκατ. ευρώ θα προέλθουν από το φόρο στο ηλεκτρονικό τσιγάρο. Σε σύγκριση με τον εφετινό προϋπολογισμό, τα έσοδα αυτά είναι κατά 238 εκατ. ευρώ λιγότερα, ή σε ποσοστό 7,7% πιο κάτω. Κάτι που πιθανώς να οφείλεται στην αναμενόμενη μείωση της…καπνικής κατανάλωσης.
Στο διάστημα της τελευταίας δεκαετίας το pic των εσόδων του Δημοσίου συντελέστηκε το 2011 όταν από την φορολογία των καπνικών προϊόντων εισπράχθηκαν 3,889 δις ευρώ.
συνεισφορά των καπνιστών. Οι οποίοι και υπερκαλύπτουν τις μισθολογικές δαπάνες, για το εγχώριο σύστημα της Δημόσιας υγείας…
Τα επιπλέον 652 εκατ. ευρώ που αντλούνται από τους καπνιστές, μπορεί να καλύπτουν ως ένα βαθμό τα παράπλευρα έξοδα του Δημοσίου, για κάθε είδους παροχές που βαρύνονται οι νοσούντες από τις επιπλοκές του καπνίσματος…
Πάντα με βάση τον προϋπολογισμό του 2020, από τον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης στα προϊόντα καπνού, προβλέπεται ότι θα αντληθούν 2,183 δις ευρώ, άλλα 658 εκατ. ευρώ θα εισπραχτούν από τον Φ.Π.Α στα καπνικά προϊόντα, ενώ ακόμη 4 εκατ. ευρώ θα προέλθουν από το φόρο στο ηλεκτρονικό τσιγάρο. Σε σύγκριση με τον εφετινό προϋπολογισμό, τα έσοδα αυτά είναι κατά 238 εκατ. ευρώ λιγότερα, ή σε ποσοστό 7,7% πιο κάτω. Κάτι που πιθανώς να οφείλεται στην αναμενόμενη μείωση της…καπνικής κατανάλωσης.
Στο διάστημα της τελευταίας δεκαετίας το pic των εσόδων του Δημοσίου συντελέστηκε το 2011 όταν από την φορολογία των καπνικών προϊόντων εισπράχθηκαν 3,889 δις ευρώ.
Η από τότε απομείωση των εσόδων είναι απόρροια και της μεγάλης έξαρσης στην κατανάλωση λαθραίων τσιγάρων. Με πολλούς να στρέφονται στην παράνομη αγορά, για λόγους φτηνότερου κόστους.
Το 87% πηγαίνει στα κρατικά ταμεία
Σήμερα, από τα λεφτά που δίνουν οι καπνιστές για ένα…νόμιμο πακέτο τσιγάρων, το 87% περίπου, είναι φόροι που πάνε στα Δημόσια ταμεία. Το υπόλοιπο 13% είναι τα μικτά έσοδα των καπνοβιομηχανιών, αφαιρουμένων το μικρών ποσοστών προμηθειών που παίρνουν οι πωλητές.
Το 87% πηγαίνει στα κρατικά ταμεία
Σήμερα, από τα λεφτά που δίνουν οι καπνιστές για ένα…νόμιμο πακέτο τσιγάρων, το 87% περίπου, είναι φόροι που πάνε στα Δημόσια ταμεία. Το υπόλοιπο 13% είναι τα μικτά έσοδα των καπνοβιομηχανιών, αφαιρουμένων το μικρών ποσοστών προμηθειών που παίρνουν οι πωλητές.
Η φορολόγηση των τσιγάρων, η οποία όλα τα τελευταία χρόνια κινείται ανοδικά, σε αντίθεση με τα άλλα καταναλωτικά προϊόντα, ξεκινά από τη λιανική και όχι από τη χονδρική.
Μάλιστα οι τιμές δεν καθορίζονται από την ελεύθερη αγορά, αλλά επιβάλλονται από την…Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων.
Εκτιμάται ότι οι Έλληνες καπνιστές δαπανούν ετησίως περί τα 3,3 δις ευρώ για την προμήθεια προϊόντων από τη νόμιμη αγορά (τσιγάρα, κομμένο καπνό, IQO’S), ενώ στο 25% αυτών, υπολογίζεται η παράνομη αγορά των λαθραίων. Παλαιότερη μελέτη του ΙΟΒΕ είχε υπολογίσει ότι για κάθε ένα ευρώ της τελικής κατανάλωσης καπνικών προϊόντων, δημιουργείται 1,6 ευρώ προστιθέμενης αξίας στο σύνολο της οικονομίας…
Η αντικαπνιστική εκστρατεία σαφώς και βάζει δύσκολα για όσους μέχρι τώρα άναβαν το τσιγαράκι τους σε δημόσιους, εσωτερικούς χώρους. Κάποιοι από αυτούς ίσως να αισθάνονται σαν «ήρωες» του Καρυωτάκη, αναλογιζόμενοι το «επέσαμε θύματα εξιλαστήρια του περιβάλλοντος της εποχής».
Ακόμη κι αν γνωρίζουν ή το ψυχανεμίζονται ότι η μοίρα του καπνιστή γίνεται ολοένα και πιο μοιραία.
Μάλιστα οι τιμές δεν καθορίζονται από την ελεύθερη αγορά, αλλά επιβάλλονται από την…Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων.
Εκτιμάται ότι οι Έλληνες καπνιστές δαπανούν ετησίως περί τα 3,3 δις ευρώ για την προμήθεια προϊόντων από τη νόμιμη αγορά (τσιγάρα, κομμένο καπνό, IQO’S), ενώ στο 25% αυτών, υπολογίζεται η παράνομη αγορά των λαθραίων. Παλαιότερη μελέτη του ΙΟΒΕ είχε υπολογίσει ότι για κάθε ένα ευρώ της τελικής κατανάλωσης καπνικών προϊόντων, δημιουργείται 1,6 ευρώ προστιθέμενης αξίας στο σύνολο της οικονομίας…
Η αντικαπνιστική εκστρατεία σαφώς και βάζει δύσκολα για όσους μέχρι τώρα άναβαν το τσιγαράκι τους σε δημόσιους, εσωτερικούς χώρους. Κάποιοι από αυτούς ίσως να αισθάνονται σαν «ήρωες» του Καρυωτάκη, αναλογιζόμενοι το «επέσαμε θύματα εξιλαστήρια του περιβάλλοντος της εποχής».
Ακόμη κι αν γνωρίζουν ή το ψυχανεμίζονται ότι η μοίρα του καπνιστή γίνεται ολοένα και πιο μοιραία.